Bệnh sạm da nghề nghiệp

I. Nguyên nhân

Bệnh sạm da tuy không gây chết người cấp tính nhưng làm sức khoẻ suy giảm, kiệt quệ, năng suất lao động giảm sút, mặt khác bệnh thường phát ở những vùng da hở như tay, cổ, mặt rất mất mỹ quan nhất là đối với nam nữ thanh niên, đây không chỉ là vấn đề sức khoẻ mà còn là vấn đề xã hội cần được quan tâm. Những công việc tiếp xúc với các chất sau đây có thể gây bệnh: dầu nhờn, dầu hoả, dầu mazut, xăng, benzen, parafin, luyện cốc, nhựa than, acridin, nhựa đường, bươm, créôt, hơi hydro cacbua, bạc, chì, asen, các alcolocid, thuốc lá, bức xạ ion hoá, hợp chất lưu huỳnh, phenol, dầu đá phiến, than đen, sa thạch, nhựa thực vật, hoá chất cao su... Sự thay đổi sắc tố da chính là nguyên nhân dẫn đến sạm da của người bệnh. Hắc tố là những hạt to nhỏ không đều, sinh sản từ tế bào hắc tố, bình thường mầu vàng sáng, nằm ở lớp tế bào đáy.

II.Chẩn đoán

2.1 Yếu tố tiếp xúc

Những người làm việc tại môi trường có hơi và bụi cacbua hyđro cao quá giới hạn cho phép (0,30 màu) hoặc tiếp xúc với các chất quang động khác (photodynamiques) là đối tượng có điều kiện phát sinh bệnh sạm da nghề nghiệp.

2.2. Dấu hiệu lâm sàng

2.2.1. Biểu hiện ngoài da

- Da khô, sạm thâm hình mạng lưới, có vùng da teo xen kẽ, da bong vẩy và giãn mạch rõ.

- Vị trí da sạm thường xuất hiện khu trú tại vùng da hở hoặc nơi tiếp xúc, đôi khi  da sạm thâm lan toả rộng ở nhiều vùng cơ thể.

- Ngứa và nóng rát tại các vùng tổn thương đặc biệt là giai đoạn đầu.

2.2.2. Toàn thân

Sức khoẻ suy giảm, mệt mỏi, gầy sút, trí nhớ giảm, khả năng lao động giảm, cân nặng giảm rõ rệt, thường thì nhịp tim chậm, huyết áp hạ.

III. Biện pháp phòng chống:

- Thay đổi nguyên liệu hoặc công việc để tránh tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh.

- Cải thiện điều kiện môi trường làm việc như : thông gió hút bụi, hơi khí độc, khép kín dây chuyền sản xuất, tránh đổ vãi hoặc dây dính dầu mỡ, bụi than.

- Trang bị đầy đủ và sử dụng có hiệu quả các phương tiện phòng hộ lao động.

- Hạn chế tránh tiếp xúc với nắng như thay đổi giờ làm việc hợp lý, làm lều che chắn nắng cho người lao động khi làm việc ngoài trời.

Nguồn tài liệu tham khảo:

- Bệnh Nghề Nghiệp - tác giả PGS. Lê Trung

- Vệ sinh lao động và bệnh nghề nghiệp - tác giả PGS. TS ĐỖ HÀM